Checklist Eetgedrag & gewicht
Toolbox voor mediamakers
Je wil graag een artikel schrijven of een reportage maken over eten, gewicht of eetstoornissen. In deze tool vind je checklists om inhoudelijk doordacht aan het werk te gaan. Meer achtergrondinformatie bij de do’s & don’ts van de checklist vind je in de rubriek ‘niet-stigmatiserend communiceren’.
Het thema eten en gewicht lijkt vaak beladen bij het publiek. Er leven heel wat overtuigingen. Niet alles wat we denken te weten over eten of gewicht is correct. Informatie over mythes die vaak leven in de maatschappij maar niet correct zijn vind je hier.
| DO’s & DON’TS | CHECK |
| Focus op gezondheid, focus niet op gewichtsverlies en geef geen anti-vet boodschappen. | |
| Focus op eetcompetenties: Gestructureerd, Gevarieerd, Genoeg en Gezellig. Ga NIET mee in hypes die voedingsmiddelen of voedingsgroepen uitsluiten of een erg lage calorie-inname met zich meebrengen. | |
| Zorg voor boodschappen die bijdragen tot een positief lichaamsbeeld. Focus niet te veel uiterlijk maar beschrijf ook talenten, successen en krachten van de persoon. | |
| Wees kritisch voor extreme lichaamstransformaties en wat de persoon daarvoor heeft moeten doen. Vermijd het idealiseren of ophemelen van probleemgedrag (of eetstoornissen). | |
| Concretiseer een gezonde leefstijl ruim: afwisselend eten, leuk bewegen, lief zijn voor jezelf, emoties hanteren en slapen (acroniem A.L.L.E.S.). Vermijd taal over kwantificeerbare details: maten, gewichtsgegevens, BMI, aantal uren lichaamsbeweging, aantal calorieën dat geconsumeerd werd. | |
| Communiceer over de link tussen gezondheid en een gezonde leefstijl. Vermijd om gewicht gelijk te stellen aan gezondheid. | |
| Breng de complexiteit van eet-en gewichtsproblemen in kaart. Suggereer niet dat aanpak van eet/gewichtsproblemen makkelijk gaat als je het maar genoeg ‘wil’. | |
| Gebruik person-first taal: man met overgewicht in plaats van de obese man. | |
| Benadruk het belang en het nut van hulpverlening en voeg informatie toe over beschikbare hulp: https://kc.eetexpert.be/hulp/ik-zoek-hulp/ |
Eetstoornissen worden vaak voorgesteld aan de hand van extreme informatie. Het maakt dat er een eenzijdig en stereotiep beeld bestaat over eetstoornissen dat sociaal juist meer afstand creëert dan wenselijk is. Anderzijds is deze informatie ook vaak triggerend voor kwetsbare doelgroepen en (ex)-patiënten.
Zo werk je aan doordachte berichtgeving over eetstoornissen:
| DO’S & DON’TS | CHECK |
| Zorg voor een positief, versterkend en inspirerend verhaal dat perspectief biedt. Vermijd taalgebruik dat doet uitschijnen dat een eetstoornis iets is dat je overkomt, waaraan niets gedaan kan worden. | |
| Eetstoornissen heb je in alle maatjes: Vermijd de link tussen eetstoornissen en (onder)gewicht. Focus op gedragskenmerken van eetstoornissen die familie en vrienden kunnen opmerken. | |
| Breng de complexiteit van eetstoornissen in kaart. Geef niet de indruk dat alle eetstoornissen hetzelfde zijn of dat alle personen met een eetstoornis hetzelfde ervaren. | |
| Bespreek gedrag in algemene termen. Geef geen concrete beschrijvingen van: braken, extreem sporten, gebruik van laxeermiddelen of diuretica, extreem lijnen. | |
| Gebruik geen kwantificeerbare details zoals maten, gewichtsgegevens, BMI, aantal uren lichaamsbeweging, aantal calorieën dat geconsumeerd werd. | |
| Vermeld supportnetwerken waar patiënten en hun familie terecht kunnen. Vermeld geen referenties naar websites of sociale media die eetstoornissen promoten. | |
| Stel eetstoornissen voor als ernstige levensbedreigende aandoeningen niet als levensstijl. Focus op de fysieke, sociale en psychologische impact die eetstoornissen hebben. | |
| Gebruik person-first taal. Vermijd taalgebruik dat een persoon labelt bv: anorexiapatiënt, binger. | |
| Benadruk het belang en het nut van hulpverlening en voeg informatie toe over beschikbare hulp: https://kc.eetexpert.be/hulp/ik-zoek-hulp/ |