Fiche communiceren rond gewicht met sporters
Speciale doelgroepen
Er is niet één grote oorzaak van een eetstoornis, ook niet in de sport. Maar, we kunnen wel werken aan preventie in de sport.
Preventie van eetproblemen in de sport werkt rond het trainen van coaches en sporters. Coaches krijgen kennis aangereikt rond gezonde voeding, eetgedrag, communicatie rond gewicht en lichaamssamenstelling en signalen van eetproblemen. Ze krijgen handvatten om een sportomgeving te creëren die beschermend werkt tegen de ontwikkeling van eetstoornissen, zowel bij het coachen van hun sporter als bij het werken aan een goede groepscultuur. Ze leren ook wat ze kunnen doen als ze zich zorgen maken rond een sporter.
Sporters werken aan het leren uitbouwen van een eetpatroon dat afgestemd is op wat hun lichaam nodig heeft in periodes voor en na competitie, aan een positieve lichaamswaardering, en de uitbouw van een breder sociaal leven buiten de sport. Fysieke en mentale gezondheid staan voorop.
Coaches hebben erg veel impact op de (top)sporter, ook op zijn/ haar eventuele eetproblemen: Door de manier waarop coaches omgaan met hun sporters, kunnen ze de ontwikkeling van een eetstoornis in de hand werken, of er net tegen beschermen.
Een autoritaire relatie tussen coach en sporter, met veel conflicten en waarbij de coach weinig betrokkenheid toont naar (het welzijn van) de sporter toe, verhoogt het risico op een eetstoornis. Ook de manier waarop wordt omgegaan met gewichtsmetingen en lichaamssamenstelling (bv. vetpercentage) draagt bij tot het risico op een eetstoornis. Negatieve opmerkingen rond het uiterlijk of gewicht van de sporter, en weegmomenten in groep waarbij het gewicht of vetpercentage van sporters worden vergeleken, worden afgeraden. Een trainingsklimaat waarbij enkel presteren telt, en de sporter enkel meetelt als hij/zij een wedstrijd wint, maakt het zelfbeeld van de sporter kwetsbaar.
Een positieve, autonomie-ondersteunende en betrokken relatie tussen coach en sporter vermindert de voedingsbodem voor problemen, en zorgt er ook voor dat problemen makkelijker besproken kunnen worden. Een trainingsklimaat waarbij het leerproces telt, meer dan het eindresultaat, verstrekt het zelfvertrouwen van de sporter, versterkt de verbondenheid in het team, en maakt het mogelijk om op gezondheid te focussen. Ook voedings- en trainingsschema’s dienen gezondheid voorop te stellen, en niet gewicht.
Een coach kan ook een goede invloed hebben op de onderlinge communicatie binnen het team, en de druk die daar heerst om slank te zijn. Heel wat meisjes houden zich bijvoorbeeld bezig met ‘fat talk’, waarbij ze tegen elkaar klagen over te dikke/onaantrekkelijke lichaamszones. Coaches kunnen meehelpen om dit aan banden te leggen door tussen te komen wanneer ze dit merken en aan te geven dat dit niet past binnen het team.
Externe links
Eetexpert ontwikkelde samen met Topsport Vlaanderen en Bloso de website ‘Eetproblemen in de sport’ met informatie voor coaches, sporters, en zorgfiguren rond preventie, detectie en hulp bij eetproblemen in de sport.
De coronacrisis heeft ook een effect op (top)sporters. Sport Vlaanderen bracht resultaten én handvatten samen op hun website: zie Topsport in coronatijden