Inhoudsopgave

Toolkit eetstoornissen voor ouders

Gespecialiseerde hulp bij eetstoornissen

Eerste stappen naar hulp als je kind een eetstoornis heeft

Wanneer de jongere open staat voor ‘hulp zoeken’ willen we meestal snel een concreet adres om hulp toe te steken. Maar waar kan je terecht voor hulp? 

Bij volgende contacten kan op zeer korte termijn, meestal binnen de 48 uur contact gelegd worden: 

• Huisarts 
• Het CLB-team van je school
• Verwijslijn eetproblemen Eetexpert  (doorverwijzing naar gespecialiseerde diëtist en psycholoog) 
• ANBN (gesprek met ervaringsdeskundige, ouders-voor-ouders, oudergroep…) 
• Chathulp: ANBN, AWEL/teleonthaal, JAC/CAW,  …       

Verwijslijn eetproblemen van Eetexpert

op zoek naar een psycholoog, diëtist of psychiater die werkt rond eetstoornissen?

Ben je op zoek naar een zorgverlener in je buurt die werkt rond eetstoornissen? Bij Eetexpert kan je terecht voor verwijshulp. Of je kind nu al een diagnose heeft zoals anorexia, boulimia, binge eating, eetbuistoornis of ARFID, of je nog niet zeker weet wat er aan de hand is, bij Eetexpert kan je terecht met je vraag. 

Verwijslijn gespecialiseerde zorg bij eetproblemen en eetstoornissen

Op basis van een Vlaamse verwijslijst voor zorgverleners die werken rond eetstoornissen zoekt een medewerker van Eetexpert de geschikte hulp voor jou, in je eigen buurt. In onze lijst staan meer dan 1.000 zorgverleners over heel Vlaanderen. Dus zit je met een specifiek probleem of een vraag waarmee je niet verder kunt? Dan neem je gerust contact op. Want wij zoeken graag mee naar antwoorden.

Hoe werkt de verwijslijn eetproblemen?

Stuur ons een bericht met leeftijd, woonplaats en korte beschrijving van je hulpvraag of van de persoon waarvoor je hulp zoekt. Een medewerker van Eetexpert stuurt je zo snel mogelijk een lijst door met contactgegevens van hulpverleners in je buurt die werken rond eet- en gewichtsproblemen. Dit is meestal binnen de 48 uur.

Neem contact op

“Ik denk dat het belangrijk is dat ouders volle vertrouwen moeten hebben in de huisarts of kinderarts bij wie ze gaan. Het moet echt klikken met je kind, want anders heeft het geen zin. Mijn dochter heeft op een bepaald moment aangegeven dat ze bij een bepaalde kinderarts niet meer wou gaan. Gelukkig ben ik altijd blijven praten met mijn dochter en kon ze daar open over zijn. Het is heel heel belangrijk is om altijd naar je kind te blijven luisteren.” – een mama

Hoe verloopt een eerste gesprek bij een klinisch psycholoog?

Geen enkel intakegesprek is hetzelfde. Je kan op voorhand moeilijk voorspellen welke vragen de klinisch psycholoog aan je kind of jou zal stellen. Meestal kiest de psycholoog om het eerste gesprek met je kind apart te voeren, zeker bij jongeren ouder dan 15 jaar.

De eerste stap is een verkenning van de hulpvraag. Wat brengt jou hier vandaag bij mij? Tijdens de intakefase verkent de psycholoog hoe je kind dagelijks functioneert. De psycholoog zal de klachten en problemen verkennen die aanleiding waren tot aanmelding. Ook zal de psycholoog vragen naar hun impact op het dagelijks leven van je kind (school/werk, contacten met vrienden en familie, hobby’s, interesses, …).

Hoe verloopt een eerste consultatie bij een diëtist?

Ook bij een diëtist verloopt de eerste consultatie telkens op een andere manier. Elke diëtist heeft een eigen werkwijze en stemt zich af of de hulpvraag die jij en/of je kind voorlegt. Tijdens de eerste consultatie maak je vooral kennis met de diëtist en gaat hij/zij algemene gegevens verzamelen, de hulpvraag bespreken. Tijdens de kennismaking maakt de diëtist doorgaans veel tijd voor uitleg en afstemming met jou en je kind, rond wat gaat gebeuren in dit en volgende gesprekken.

In het eerste gesprek verwelkomd de diëtist jou en je kind. De diëtist zal vragen naar dingen zoals: hoe ziet een doorsnee dag eruit? Hoe ziet je leefsituatie eruit? Wat doet het kind overdag? In de vrije tijd ‘s avonds? In het weekend? 

Tegelijk verzamelt de diëtist enkele algemene administratieve gegevens:  

• algemene persoonsgegevens (naam, contactgegevens, leeftijd)
• verwijsgegevens: de reden van verwijzing. Door wie is de cliënt doorverwezen (eigen initiatief, derden, arts, specialist, …)
• contactgegevens huisarts, andere betrokken zorgverleners
• gewicht en lengte

Wanneer is opname nodig? 

Er wordt liefst gekozen voor de minst ingrijpende vorm van hulp voor je kind, zo dicht mogelijk bij het gewone leven. Eerst maakt een hulpverlener een inschatting in ambulante therapie. Enkel bij ernstige alarmsignalen kan deze hulpverlener een opname aanraden. Ook na een opname kan je kind terecht in ambulant therapie. Een gespecialiseerde hulpverlener helpt je bij goede inschatting. Om een inschatting te maken kijken we naar:

• BMI <15  of 30% gewichtsverlies, of blijvend gewichtsverlies ondanks ambulante zorg
• Snel gewichtsverlies 
• Zweten, trillen, verwardheid 
• zichzelf pijn doen, risico op zelfmoord 
• Ongecontroleerd purgeren, extreme beweegactiviteit 
• Overschrijden draagkracht systeem 
• Geen evolutie na 3 maanden ambulante zorg 

Opname afdelingen eetstoornissen 

In Vlaanderen bestaan er plaatsen waar enkel kinderen en jongeren kunnen opgenomen worden (kinder- en jeugdpsychiatrie) en plaatsen voor (jong)volwassenen (volwassenenpsychiatrie). In Vlaanderen is het wat de gewoonte dat -15 jarigen zich aanmelden in de gespecialiseerde afdelingen voor kinderen en jongeren. En +15 jarigen bij de afdelingen voor jongvolwassenen. 

Je neemt contact op met het opnameteam of met de afdelingsarts en vraagt om een kennismakings- of intakegesprek. Op die manier kan je kennismaken met de werking en kan het team ook bekijken of je kind past binnen de werking van de afdeling.  

Hoe je kind ondersteunen tijdens opname? 

Waaraan werkt mijn kind tijdens een opname voor een eetstoornis?

In een gespecialiseerde opnameafdeling voor eetstoornissen leert je kind om de controle te herstellen over zijn/haar leven. In een eerste fase brengt een hulpverlener de invloed van symptoomgedrag in beeld . Je kind werkt aan normalisering van dit probleemgedrag. De jongere wordt uitgenodigd in een vaste eetstructuur, met vaste pakketten die afgestemd zijn op de actuele groeinoden. Je kind eet elke maaltijd op dezelfde plaats en onder begeleiding.

Pas wanneer het eetgedrag wat normaler gaat, begint je kind te werken aan herstel op psychologisch vlak. Zo ontdekt je kind nieuwe manieren om met emoties om te gaan. Daarnaast werkt je kind aan een positieve lichaamsbeleving en zelfwaardering. Tegelijk werkt een hulpverlener samen met je kind aan de groei van een gezonde identiteit.

Ook sociale contacten zijn belangrijk in de groei van jongeren. Daarom is het uitbreiden van het sociaal netwerk belangrijk. Daarbij werkt je kind aan het verdiepen van sociale contacten thuis en bij leeftijdsgenoten. 

Wat is de rol van ouders tijdens een opname?

Als ouder sta je voor nieuwe uitdagingen bij dit hersteltraject. De opname zorgt voor een tijdelijke en kunstmatige scheiding, waarbij je niet meer alles weet en hoort wat je kind doet. Tegelijk krijg je regelmatig telefoontjes van je kind. En tijdens weekends ga je op bezoek of krijg je bezoek. Hoewel je wil steunen bij herstel, is jou niet steeds duidelijk wat je kan doen hierbij. Dit geeft onmacht, onzekerheid en soms ook verdriet, kwaadheid en angst.  

Bespreek met je jongere op welke manier je kan helpen. Hij of zij is de kapitein van zijn eigen herstelproces. Wat verwacht de jongere te doen thuis, welke moeilijke momenten verwacht de jongere en hoe kan jij als ouder ondersteunen? 

Ga in op alle uitnodigingen voor ouders van de behandelteams. Ze hebben jouw input nodig. Tijdens ouderavonden krijg je info die specifiek gericht is naar ouders. In gezinsgesprekken word je uitgenodigd om je kennis als ouder te delen rond het herstellen van de groei bij je jonger. Ook krijg je handvatten bij het veranderingsproces thuis. Tegelijk kan je er je vragen voorleggen over hoe je kan ondersteunen. 

Voor extra ondersteuning kan je contact maken met ervaringsouders. Dit zijn ouders die ook de opname van hun kind in de zijlijn volgden en ondersteunden.

Hoe je kind ondersteunen tijdens ambulante therapie? 

Wat is de rol van ouders tijdens ambulante therapie?

Ook tijdens de ambulante therapie kunnen ouders het gevoel hebben wat ‘aan de zijlijn’ te staan. Het herstelproces volgt dezelfde stappen die ook hierboven zijn beschreven. Eerst symptomen verminderen en het eetgedrag terug normaal laten verlopen. Daarna psychologisch herstel, zelfwaardering en lichaamsbeleving. Ook het versterken van het sociaal netwerk komt hier aan bod. Afhankelijk van de leeftijdsfase van de jongere zullen ouders meer betrokken zijn.

• Ouders van 12-jarigen zullen bijna wekelijks uitgenodigd worden voor overleg.
• Ouders van +15 jarigen zullen veelal pas uitgenodigd worden als er een goede therapierelatie met de jongere is opgestart. Bij die jongeren zal het groeithema zijn het uitzoeken van een eigen identiteit en de plaats in het eigen gezin. 

Als ouders vragen hebben over de therapie, kan je dit met de jongere bespreken in de therapie. Doe dit niet achter de rug van de jongere. Vertrouwen tussen de hulpverlener en de jongere is belangrijk voor een succesvolle therapie.

Zorg voor andere psychische problemen of eerst de eetstoornis? 

Nuttige links

Vereniging Anorexia Nervosa Boulimia Nervosa

Weet, vereniging rond eetstoornissen, Nederland

Vlaamse Academie Eetstoornissen

Nederlandse Academie Eetstoornissen

Proud2Bme